หนังสือพิมพ์วอลล์สตรีทเจอร์นัล (WSJ) รายงานเมื่อวันพุธ (26 พ.ย.) ว่า ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐฯ แนะนำซานาเอะ ทาคาอิจิ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ระหว่างการหารือทางโทรศัพท์ว่า ไม่ควรยั่วยุจีนเรื่องอธิปไตยของไต้หวัน
สำนักข่าวเกียวโดรายงานว่า การหารือครั้งนี้เกิดขึ้นในช่วงเวลาที่ความสัมพันธ์ระหว่างญี่ปุ่นกับจีนกำลังตึงเครียดอย่างหนัก สืบเนื่องจากคำพูดของทาคาอิจิในรัฐสภาเมื่อต้นเดือนพ.ย.ที่ว่า หากจีนโจมตีไต้หวัน กองกำลังป้องกันตนเองของญี่ปุ่นอาจต้องร่วมตอบโต้ด้วย
รายงานของ WSJ อ้างแหล่งข่าวที่ทราบข้อมูลการสนทนาระหว่างผู้นำทั้งสองว่า ปธน.ทรัมป์แนะนำอย่างนุ่มนวลและไม่ได้กดดันให้นายกฯ ทาคาอิจิถอนคำพูดแต่อย่างใด
แม้ปธน.ทรัมป์เคยชมจุดยืนด้านความมั่นคงที่แข็งกร้าวของนายกฯ ทาคาอิจิ และเพิ่งเยือนญี่ปุ่นเพื่อแสดงความแน่นแฟ้นของพันธมิตรสองชาติ แต่การที่นายกฯ ทาคาอิจิทำให้ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ไม่พอใจอย่างมากนั้น สื่อสหรัฐฯ มองว่าเป็น “จังหวะที่ไม่ดีสำหรับทรัมป์” ซึ่งกำลังพัฒนาความสัมพันธ์กับผู้นำจีน
แหล่งข่าวเผยว่า ระหว่างคุยโทรศัพท์ ปธน.ทรัมป์แนะให้นายกฯ ทาคาอิจิเพลา ๆ คำพูดเรื่องไต้หวันลงบ้าง พร้อมทั้งเพิ่มเติมว่า ปธน.ทรัมป์ทราบเรื่องข้อจำกัดทางการเมืองในญี่ปุ่น และเข้าใจดีว่านายกฯ ทาคาอิจิคงถอนคำพูดที่ทำให้จีนโกรธกลับคืนมาทั้งหมดไม่ได้
รายงานข่าวยังระบุด้วยว่า เจ้าหน้าที่ญี่ปุ่นกังวลกับถ้อยคำของปธน.ทรัมป์ ซึ่งแสดงให้เห็นว่าผู้นำสหรัฐฯ ไม่อยากให้เรื่องไต้หวันมากระทบความสัมพันธ์กับปธน.สีที่เริ่มผ่อนคลายลงหลังการทำข้อตกลงเมื่อเดือนก่อน ซึ่งรวมถึงการที่จีนจะซื้อสินค้าเกษตรเพิ่มจากเกษตรกรอเมริกันที่เจ็บตัวหนักจากสงครามการค้า
ทั้งนี้ ปธน.ทรัมป์เผยว่า การสนทนาทางโทรศัพท์กับนายกฯ ญี่ปุ่นเมื่อคืนวันจันทร์ที่ผ่านมา (24 พ.ย.) เป็นไปอย่างราบรื่น และคิดว่าสถานการณ์ระหว่างญี่ปุ่นกับจีนยังเป็นไปด้วยดี ทั้งนี้ ปธน.ทรัมป์ได้โทรศัพท์คุยกับปธน.สี ก่อนคุยกับผู้นำญี่ปุ่น
ญี่ปุ่นและจีนเผชิญกับความขัดแย้งทางการทูตนับตั้งแต่ปักกิ่งวิจารณ์การตอบกระทู้ในรัฐสภาของนายกฯ ทาคาอิจิอย่างรุนแรง หลังจากที่ทาคาอิจิบอกว่าการโจมตีไต้หวันทางทหารอาจเป็น “สถานการณ์คุกคามความอยู่รอด” ของญี่ปุ่น ซึ่งถ้อยคำของเธอถูกตีความไปว่า รัฐบาลทาคาอิจิอาจอนุมัติให้กองกำลังป้องกันตนเอง (SDF) สนับสนุนสหรัฐฯ หากจีนปิดล้อมทางทะเลหรือบีบบังคับไต้หวันด้วยวิธีอื่น
รัฐบาลจีนมองว่า ไต้หวันเป็นมณฑลหนึ่งของจีนที่แบ่งแยกดินแดนออกไปปกครองตนเองตั้งแต่ปี 2492 เพราะสงครามกลางเมือง และยืนกรานว่าประเด็นไต้หวันเป็นกิจการภายในของจีน โดยเกาะไต้หวันต้องรวมกลับเข้ากับแผ่นดินใหญ่ แม้ต้องใช้กำลังหากจำเป็น
โดย สำนักข่าวอินโฟเควสท์ (27 พ.ย. 68)
