ประเทศไทยเป็นประเทศแรก ๆ ในโลกที่มีการศึกษาการใช้เงินสกุลดิจิทัลของรัฐ หรือ CBDC (Central Bank Digital Currency) โดยธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) นำเอาระบบการประมวลผลแบบกระจายศูนย์ (Distributed Ledger Technology: DLT) หรือระบบ Blockchain ที่เราคุ้นเคยกันดี มาใช้เป็นเทคโนโลยีพื้นฐานในการชำระเงินระหว่างสถาบันการเงินในและต่างประเทศ โดยมีชื่อโครงการว่า “โครงการอินทนนท์” ซึ่งภาคประชาชนหรือระดับครัวเรือนยังไม่ได้รับอนุญาตให้เข้าร่วมหรือใช้งานเงินดิจิทัลในโครงการดังกล่าว
ต่อมา ธปท.จึงได้ออกโครงการศึกษาการใช้เงินดิจิทัลในภาคประชาชนในโครงการที่ชื่อว่า “โครงการบางขุนพรหม” เพื่อทดสอบการใช้ CBDC ระดับประชาชน หรือ Retail CBDC ที่มีคุณสมบัติเป็นสื่อกลางเพื่อชำระสินค้า บริการ สามารถรักษามูลค่า รวมถึงเป็นหน่วยวัดทางบัญชีได้ หรือกล่าวคือเป็นเงินในรูปแบบธนบัตรที่ถูกพัฒนาให้กลายสภาพเป็นรูปแบบดิจิทัล ทำให้การถือ เก็บ ใช้ Retail CBDC เทียบเท่ากับการถือเงินตราซึ่งไม่มีความผันผวนหรือความเสี่ยงเรื่องราคาหรือมูลค่า
โครงการดังกล่าวจะถูกจำกัดโดยภาคประชาชนที่เข้าร่วมทดสอบจะสามารถนำ Retail CBDC ใช้ชำระสินค้าบริการที่อยู่ภายใต้การกำกับของโครงการเท่านั้น เพื่อประเมินศักยภาพ ประสิทธิภาพ รวมถึงความปลอดภัยของระบบโดยรวมเพื่อป้องกันข้อผิดพลาดหรือเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ไม่ให้กระทบต่อเสถียรภาพการเงินของประเทศ ซึ่งในระยะแรกของการศึกษาจะมีเอกชนที่ได้รับการคัดเลือกจำนวน 3 คือ ธนาคารกรุงศรีอยุธยา (BAY) ธนาคารไทยพาณิชย์ (SCB) และ บริษัท ทูซีทูพี (ประเทศไทย) จำกัด โดยเน้นศึกษาที่การนำเทคโนโลยีที่มีการรักษาความลับ (Privacy) และรักษาความปลอดภัย (Security) เป็นหลัก และประชาชนที่เข้าร่วมทดสอบการใช้งานประมาณ 10,000 ราย และจะทำการศึกษาจนถึงช่วงปลายปี พ.ศ.2566 ที่ผ่านมา
ในปัจจุบันนี้การทดสอบในช่วงแรกได้เสร็จสิ้นแล้ว ซึ่งคาดว่า ธปท. จะนำผลการศึกษาและพัฒนาจาก โครงการบางขุนพรหม ไปประเมินความเหมาะสมของรูปแบบเทคโนโลยี เพื่อออกแบบและพัฒนา Retail CBDC ของประเทศไทยต่อไป แต่อย่างไรก็ตาม ยังไม่พบว่า ธปท. มีแผนที่จะออก Retail CBDC อย่างเป็นทางแต่อย่างใด ซึ่งโครงการดังกล่าวมีความคล้ายคลึงกับ นโยบาย “เงินดิจิทัล 10,000 บาท” ของรัฐบาลชุดปัจจุบันจึงน่าจับตามองความองค์ความรู้ที่ได้จากโครงการดังกล่าวจะสามารถนำมาต่อยอดหรือปรับใช้กับนโยบายดังกล่าวได้มากน้อยเพียงใด
นายปรุงศักดิ์ เชาวน์ชาติ ทนายความหุ้นส่วนบริหาร กลุ่มสำนักงานกฎหมายอเบอร์
อนุญาโตตุลาการผู้เชี่ยวชาญด้านสินทรัพย์ดิจิทัล ประจำสถาบันอนุญาโตตุลาการ (THAC)
โดย สำนักข่าวอินโฟเควสท์ (09 ม.ค. 67)
Tags: CBDC, Central Bank Digital Currency, Decrypto, SCOOP, ธนาคารแห่งประเทศไทย, ปรุงศักดิ์ เชาวน์ชาติ, เงินดิจิทัล, โครงการบางขุนพรหม, โครงการอินทนนท์